در علم جغرافیا و علوم سیاسی، به سرزمین ادامهداری که دو قاره اروپا و آسیا را دربر میگیرد، به اصطلاح اوراسیا گفته میشود.از آنجا که دو قاره آسیا و اروپا مرز طبیعی ویژهای ندارند و مرزبندی کنونی میان این دو قاره بیشتر تاریخی و فرهنگی است این اصطلاح نیز بهکار رفتهاست. در دروس برخی کشورها، اوراسیا به عنوان بزرگترین قاره در بین ۵ یا ۶ قاره جهان شناخته میشود. بخش اعظم اوراسیا در نیمکرههای شمالی و شرقی قرار دارد.
کاملترین خدمات بدون واسطه تحصیلی،بازرگانی،حقوقی و… در روسیه را تنها از روسیار بخواهید
تلفن مشاوره رایگان 28428987-021
مرزهای اوراسیا عبارتند از: اقیانوس آرام در شرق، اقیانوس اطلس در غرب، اقیانوس منجمد شمالی در شمال و آفریقا، مدیترانه و اقیانوس هند در جنوب.
مساحت اوراسیا نزدیک به ۵۵ میلیون کیلومتر مربع است که ۳۶٫۲ درصد از خشکیهای کرهٔ زمین را شامل میشود. نزدیک به ۵ میلیارد تن در این قاره زندگی میکند که برابر با ۷۰ درصد از جمعیت جهان است.جزایر بزرگی همچون اندونزی، ژاپن، جزیره بریتانیا، ایسلند، جزیره ایرلند و فیلیپین با اینکه جدا از قاره قرار دارند اما معمولاً در مجموعهٔ اوراسیا قرار میگیرند.
جغرافیای طبیعی اوراسیا به شکل یک قاره است. مفهوم اروپا و آسیا به عنوان قارههای جدا از هم به اروپای دوران قدیم بازمیگردد. در دوران قدیم دریای سیاه و دریای مرمره به همراه تنگههایشان به عنوان یک جدا کنندهٔ قاره در نظر گرفته میشد اما امروزه رشتهکوه اورال و رشتهکوه قفقاز بیشتر به عنوان جداکنندههای اصلی دو قاره در نظر گرفته میشوند. اوراسیا در کانال سوئز به آفریقا وصل میشود. گاهی هم آفریقا را به اوراسیا متصل میکنند و آن را آفرو–اوراسیا مینامند. به دلیل گسترهٔ پهناور این قاره، در سامانه طبقهبندی اقلیمی کوپن اوراسیا اقلیمهای گوناگونی دارد و از گرمترین تا سردترین را در خود جای دادهاست.برای مثال کشور های اسیا،ایران،عربستان سعودی،افغانستان و کشورهای اروپا سوئد،انگلستان. اما برخی کشورها مانند روسیه و ترکیه هم در اسیا و هم در اروپا هستند.
پیشینه اوراسیا
اوراسیا در ۳۷۵ تا ۳۲۵ میلیون سال پیش تشکیل شدهاست و از یکی شدن سیبری با بلوک قزاقستان و بالتیکا که قبلاً به لورنتیا متصل بود و حالا به آمریکای شمالی وصل است، بهدست آمدهاست.
از جمله تمدنهای اوراسیا میتوان به تمدنهای تشکیل شده در بینالنهرین، درهٔ رود سند و جمهوری خلق چین اشاره کرد. در هزاره اول (پیش از میلاد) یک کمربند پیوسته از تمدن در اوراسیا قرار داشت که از اقیانوس آرام تا اطلس کشیده میشد این کمربند تمدن برای دو هزاره بخش تاریخ ساز بشریت بود.انسانها نخستین بار میان ۶۰ هزار تا ۱۲۵ هزار سال پیش بر این منطقه پا نهادند.
کشورهای اوراسیا
نزدیک به نیمی از 196 کشور مستقل جهان در اوراسیا قرار دارند.93 کشور مستقل در اوراسیا وجود دارد که شامل همه 48 کشور اروپایی (همچنین کشورهای جزیره ای قبرس، ایسلند، ایرلند و انگلستان)، 17 کشور خاورمیانه، 27 کشور آسیایی (شامل اندونزی، مالزی، ژاپن، فیلیپین و تایوان) است و یک کشور هم به نام تیمور شرقی وجود دارد که البته اکنون اغلب به اقیانوسیه – پیوند داده می شود.یکی از مهم ترین کشور های اوراسیا روسیه و ایران می باشند.
پایتختهای اوراسیا
از آن جایی که این قاره به 93 کشور مستقل تقسیم شده تعریف شهرهایی در آن به عنوان پایتخت کار سختی است اما به هرحال، برخی از پایتخت ها بسیار قدرتمندند و نسبت به بقیه پایتخت ها مناسب تر برای پایتختی اوراسیا هستند. بر این اساس چهار شهر وجود دارد که می توانند در نقش پایتخت ظاهر شوند.
این شهرها عبارتند از: پکن، مسکو، لندن و بروکسل.
- پکن پایتخت پرجمعیت ترین کشور اوراسیا یعنی چین است. چین به سرعت در حال افزایش قدرتش در جهان است. چین در آسیا و اقیانوس آرام از قدرت عظیمی برخوردار است.
- مسکو قدیمی ترین و قدرتمندترین پایتخت شرق اروپا است و همچنان پایتخت بزرگترین کشور جهان یعنی روسیه است که در منطقه اوراسیا قرار دارد. با وجود این که جمعیت روسیه در حال سقوط است اما روسیه یک کشور قدرتمند سیاسی باقی می ماند. مسکو نفوذ قابل توجهی بر چهارده جمهوری غیر روسی دارد که زمانی بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بودند اما اکنون کشورهای مستقلی هستند.
- انگلستان را نیز نباید دست کم گرفت. انگلستان (مانند روسیه و چین) عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد است و کشورهای مشترک المنافع هنوز موجودیت دارند.
- بروکسل هم پایتخت اتحادیه اروپا است. اتحادیه اروپا متشکل از 27 کشور است و قدرت قابل توجهی در سراسر اوراسیا دارد.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا
اتحادیهٔ اقتصادی اوراسیا (EAEU) یک اتحادیهٔ اقتصادی میاندولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است که دبیرکلی آن را میخائیل میاسنیکوویچ برعهده دارد معاهدهٔ تشکیل این اتحادیه در ۲۹ مهٔ ۲۰۱۴ توسط بلاروس، قزاقستان و روسیه امضا شد و از یکم ژانویهٔ ۲۰۱۵ لازمالاجرا گردید.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU یا EEU) اتحادیه اقتصادی برخی از کشورهای پس از فروپاشی شوروی واقع در اوراسیا است. معاهده اتحادیه اقتصادی اوراسیا در 29 می 2014 توسط رهبران بلاروس، قزاقستان و روسیه امضا شد و در 1 ژانویه 2015 لازم الاجرا شد. معاهدات با هدف الحاق ارمنستان و قرقیزستان به اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ترتیب در 9 اکتبر و 23 دسامبر 2014 امضا شد. معاهده الحاق ارمنستان در 2 ژانویه 2015 لازم الاجرا شد. معاهده الحاق قرقیزستان در 6 اوت 2015 لازم الاجرا شد. قرقیزستان از روز تأسیس EAEU به عنوان یک کشور ملحق در EAEU شرکت کرد.
اتحادیه گمرکی اوراسیا
اتحادیه گمرکی اوراسیا یک اتحادیه گمرکی متشکل از کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است.ادارهٔ این اتحادیه وظیفهٔ اصلی اتحادیه اقتصادی اوراسیا است که در سال ۲۰۰۰ تأسیس شده بود. به کالاهایی که میان کشورهای این اتحادیه جابهجا میشوند هیچ حق گمرکی تعلق نمیگیرد وبر خلاف مناطق تجارت آزاد اعضای اتحادیه گمرکی یک تعرفه خارجی مشترک برای همهٔ کالاهایی که به اتحادیه وارد میشوند وارد میکنند. یکی از نتایج اتحادیه گمرکی این است که اتحادیه اوراسیا به عنوان یک نهاد واحد در مذاکرات بینالمللی نظیر مذاکره با سازمان تجارت جهانی وارد میشود و دیگر لازم نیست هر کشور به صورت جداگانه وارد مذاکره شود.
این اتحادیه در ۱ ژانویه ۲۰۱۰ ایجاد شد. کشورهای مؤسس آن بلاروس، روسیه و قزاقستان بودند.در ۲ ژانویه ۲۰۱۵ ارمنستان، نیز به آن اضافه شد. قرقیزستان نیز در ۶ اوت ۲۰۱۵ به این اتحادیه پیوست.معاهدهٔ ابتدایی که موجب ایجاد اتحادیهٔ گمرکی شده بود با امضای موافقتنامهای در ۲۰۱۴ که باعث تشکیل اتحادیهٔ اقتصادی اوراسیا شد فسخ گردید. موافقتنامهٔ جدید شامل یک اتحادیهٔ گمرکی در قالب چارچوب قانونی اتحادیه اوراسیا بود.
کشورهای عضو، همگرایی اقتصادی را ادامه دادند و تمام گمرکات مرزی را پس از ژوئیه ۲۰۱۱ میان خود حذف نمودند. در ۱۹ نوامبر ۲۰۱۱ کشورهای عضو یک کمسیون مشترک برای رشد تبادلات اقتصادی تاسیس کردند تا بتواند تا ۲۰۱۵ یک اتحادیه اقتصادی را طرحریزی نماید. در ۱ ژانویه ۲۰۱۲ سه عضو این اتحادیه یک فضای واحد اقتصادی ایجاد کردند تا همگرایی اقتصادی بین یکدیگر را افزایش دهند.کمیسیون اقتصادی اوراسیا نقش یک سازمان تنظیمکننده برای اتحادیهٔ گمرکی و جامعهٔ اقتصادی اوراسیا را بر عهده دارد.ایجاد اتحادیهٔ گمرکی اوراسیا با امضای سه معاهده در سالهای ۱۹۹۵، ۱۹۹۹ و ۲۰۰۷ تضمین شده بود. نخستین معاهده ایجاد این اتحادیه را تضمین کرده بود، دومین معاهده تشکیل آن را و سومین معاهده از تشکیل یک سرزمین واحد گمرکی و تشکیل اتحادیه گمرکی خبر داد. در سال ۲۰۲۱ ایران به جمع اتحادیه اوراسیا پیوست.
جایگاه روسیه در اوراسیا
روسیه به عنوان یک کشور فراقارهای، جایگاه مهمی در منطقه اوراسیا دارد. این کشور که پهناوری و با ظرفیتهای بزرگ اقتصادی و نظامی بهرهمند است، نقش اساسی در تعیین تقسیمبندی قدرت و تأثیرگذاری در این منطقه دارد. از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، روسیه توانسته است با حفظ نقش تاریخی و فرهنگیاش، در مسیر توسعه و تعاملات منطقهای جای خود را حفظ کند.
روسیه با عضویت در سازمان شانگهایی همکاری اوراسیایی، تقویت همکاریهای اقتصادی و نظامی با کشورهای این منطقه را فراهم کرده و نقش مهمی در ایجاد یک محور اوراسیایی بازی کرده است. همچنین، روسیه در قالب اتحادیه اقتصادی یوراسیایی نقشی فعال در ایجاد تعاملات اقتصادی با کشورهای اوراسیای مرکزی و حاشیه خاورمیانه دارد.
ضمناً، استراتژیهای امنیتی روسیه در قبال منطقه نیز تأثیرگذار بوده و حضور نظامی در کریمه، ابخازیا و اوکراین نشانگر تلاش برای حفظ امنیت مرزهای غربی و جنوبی روسیه است. همچنین، حضور نظامی در سوریه نشان از توسعه تأثیرگذاری در خاورمیانه و پشتیبانی از حلبچه مواضع است.
با این وجود، روسیه با چالشهایی نیز مواجه است، از جمله تحریمهای بینالمللی و تنشهای منطقهای. به هرحال، جایگاه روسیه در اوراسیا نه تنها در ابعاد اقتصادی بلکه از نظر نظامی و سیاسی نیز به عنوان یک بازیگر اصلی به حساب میآید.
جایگاه ایران در اوراسیا
ایران به عنوان یک کشور در قلب منطقه اوراسیا، جایگاه مهمی در تعیین سیاستها و تعاملات این منطقه دارد. با تاریخ طولانیاش، ایران توانسته است نقشی فرهنگی، تاریخی، و اقتصادی قابل توجه در این قسمت از جهان ایفا کند. اقتصاد نفتی ایران، که یکی از بزرگترین منابع نفت جهان را داراست، به این کشور امکان تأثیرگذاری قابل توجه در بازار جهانی و تعیین قیمت نفت را میدهد. همچنین، ایران با پتانسیلهای اقتصادی و معدنی زیاد، نقش مهمی در توسعه همکاریهای اقتصادی منطقهای دارد.
حضور ایران در سازمان شانگهایی همکاری اوراسیایی نیز، نشان از تلاش برای تعاملات گسترده در قلمرو اوراسیا دارد. این عضویت، ایران را به عنوان یک بازیگر موثر در امور منطقهای و بینالمللی تقویت کرده و امکان گسترش همکاریهای سیاسی و اقتصادی را با کشورهای اعضای این سازمان فراهم کرده است.
در زمینه امنیت نیز، ایران به عنوان یک کشور با تأثیر و وزن منطقهای حساسیتهای خود را داراست. تاثیرگذاری ایران در امور منطقهای، از جمله پشتیبانی از جریانهای مقاومتی و حضور فعال در حل بحرانهای منطقه، نشانگر جایگاه این کشور در حوزه امنیتی اوراسیا است.
هرچند با چالشهای مختلف اقتصادی و سیاسی مواجه است، ایران با تاریخچه بلند و منابع فراوان، به عنوان یک نیروی اقتصادی و سیاسی مهم در منطقه اوراسیا شناخته میشود.
ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا
در تاریخ ۲۲ تیرماه ۱۳۹۷ علیاکبر ولایتی که به عنوان نمایندهٔ ایران با ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه دیدار کرده بود از امضای توافق تجارت آزاد میان ایران و کشورهای اوراسیا شامل ارمنستان، بلاروس، روسیه، قزاقستان، و قرقیزستان خبر داد که میتواند سبب تسهیل تجارت میان کشورها شود که یک همکاری منطقهای ارزشمندی است. در تاریخ ٢٩ دی ماه سال ١٤٠١ ایران و اتحادیه اوراسیا توافقنامه تجارت آزاد امضا کردند.
توافق تجارت آزاد روسیه و ایران
توافق تجارت آزاد روسیه و ایران معاهده ای است که قرار است بین تهران و موسکو امضا شود و روابط اقتصادی و تجاری بین ایران و روسیه را بهبود ببخشد، روسیه قرارداد مشابه با مصر و عربستان هم دارد. بازرگانی میان روسیه و ایران در دههٔ بعد انقلاب ۵۷ و ۱۴۰۰ رشد داشتهاست، این توافق کشورهای اوراسیا را هم دارد.اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه و شورای همکاری مشترک تشکیل شدهاست. روسیه و ایران شراکت نظامی و راهبردی دارند.دوکشور توافقات پولی و بانکی نیز دارند.
موافقتنامه همکاریهای بیست ساله بین ایران و روسیه
موافقتنامه جامع همکاریهای بیستساله بین ایران و روسیه سندی سیاسی است که به تاریخ دی ۱۴۰۰ و در جریان سفر ابراهیم رئیسی (رئیس جمهور ایران) به روسیه برای ملاقات با ولادیمیر پوتین مطرح و تکمیل گردید. این توافق قرارداد برنامههای مشترک نظامی را در خود دارد. به گفته سفیر ایرانی برای روسیه کلیات برنامهها در یک نقشه راه آماده کردهاند.ایران و روسیه و هند اعضای کریدور ترانزیت شمال جنوب و پیمان شانگهای هستند. قبل از رئیسی هاشمی رفسنجانی و روحانی این سند را امضا کرده بودند. سند را ایران نوشته و به طرف روسی ارائه کردهاست، به دلیل نامگذاری آن به عنوان موافقتنامه مجلس ایران قرار است آن را تصویب کند. یک کمیسیون مشترک روسی ایرانی سند را بررسی کرد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا تحصیل،تجارت،اخذ ویزای روسیه با مشاوران روسیار تماس بگیرید 28428987-021
روسیار یار باوفایِ شما در روسیه