مسیحیت یکی از بزرگترین دین‌های مردمان روسیه است. در طول تاریخ، تأثیر بسیار زیادی بر فرهنگ، هنر، و زندگی روزمره مردم روسیه داشته است. در حال حاضر، اکثریت مردم روسیه به عنوان مذهب خود مسیحیت را دنبال می‌کنند، با بیشترین تعداد طرفداران در این کشور متعلق به کلیسای ارتدکس شرقی روسیه است. مسیحیت بزرگترین دین و دین سنتی روسیه است، که بر اساس قانونی مصوب ۱۹۹۷ بخشی از میراث تاریخی روسیه می باشد.ادیانی مانند مسیحیت، اسلام، بوداگرایی، و یهودیت در روسیه بیشتر مطرح هستند. در بین مردمان روس بیشتر ارتدکس‌های روسیه اسلاو، و بیشتر تاتارها، اوارها، قزاقها مسلمانند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا تحصیل و تجارت در روسیه با مشاوران تخصصیِ روسیار تماس حاصل نمایید
تلفن مشاوره رایگان 28428987-021
وقتی که مسیحیت به روسیه وارد شد، تأثیرات عمیقی بر فرهنگ، هنر، معماری و حتی سیاست این کشور داشت. مسیحیت، به طور مثال، سبب شکل‌گیری کلیسای ارتدکس روسیه شد و باعث گردید مسائل مذهبی به قدری مهم و تاثیرگذار شود که حتی از لحاظ سیاسی نیز اثراتی داشته باشد. همچنین، این دین به روی معماری و هنر روسیه تأثیرات قابل توجهی گذاشته و از جوانب مختلف فرهنگی به شکل گسترده‌ای تأثیرگذار بوده است.
تاریخچه پذیرش مسیحیت در روسیه
مسیحیت ارتدوکس در قرن یازدهم میلادی با گرویدن ولادیمیر پادشاه کی یف دین رسمی روسها شد.کنیاز (پادشاه) ولادیمیر سویاتسلاو در سال 970 میلادی پادشاه نووگراد شد و سپس کی یف را تصرف کرد و خود را پادشاه کی یف خواند که مادر شهرهای روسی در آن دوره محسوب می شد و جایگاه مسکو امروزی را داشت.
پاتریارک کریل در سخنانی در مراسم مذهبی امروز در تشریح شخصیت ولادیمیر گفت: ولادیمیر یک بت پرست متعصب بود و دهها نفر به دستور وی کشته شدند اما به میل خود تصمیم گرفت توبه کرده و به مسیحیت روی آورد. کریل: که روسها در دوران بت پرستی بتی به نام پرون را می پرستیدند و حتی انسانها را برای وی قربانی می کردند و معتقد بودند که معجزه هم می کند.
گفتنی است ولادیمیر تا ۳۰ سالگی بت پرست بود و حتی تلاش کرد که در آیین بت پرستی اصلاحاتی صورت دهد تا تعداد بت پرستان روسیه بیشتر شود. وی معبدی واحد برای بت ها ایجاد کرد که الهه هایی همچون استریسبوگ، سمارگ، داژدبوگ، خورس و موکوش را شامل می شد.
در روایات تاریخی آمده است: پادشاه روسها می خواست از این طریق و با تقویت بت پرستی، ملت روس را در محدوده حکومت خود منسجم کند اما متوجه شد که این اقدام امکانپذیر نیست و آیین بت پرستی منجر به پراکندگی و ایجاد تفرقه بین مردم می شود.
وسولد چاپلین یک کشیش و کارشناس امور مسیحی برجسته روس معتقد است: بسیاری از ملت های بت پرست در طول تاریخ به سرعت مسلمان یا مسیحی شدند یا از بین رفتند که نمونه آن اسلاوهای منطقه بالتیک بودند. وی که رئیس انجمن مسیحی به نام «ماموریت روسی» است، گفت: ولادیمیر پادشاه روسیه این واقعیت را درک کرد و پی برد که بت پرستی ثمربخش نخواهد بود و باعث نابودی روسیه می شود.در داستان هایی که نسل به نسل در روسیه منتقل شده، آمده است که ولادیمیر به فکر انتخاب دینی آسمانی افتاد و از این رو نمایندگان چند مذهب از جمله اسلام و مسیحیت ارتدوکس یونانی و رومی و یهودیان را دعوت کرد از دین خود برای او بگویند.
پس از معرفی مذاهب، ولادیمیر از درباریان مشورت خواست و آنها گفتند باید برای شناخت بهتر ادیان، هیات هایی را به هر یک از کشورهایی که از این مذاهب پیروی می کنند اعزام کنیم تا از نزدیک همه چیز را با چشم خود درباره اسلام، مسیحیت و یهود ببینند.
درباریانی که در راس هیات ها به چند کشور سفر کرده بودند، مشاهدات خود را به پادشاه گفتند و ولادیمیر وقتی متوجه شد مسلمانان و یهودیان خوردن گوشت خوک و شراب را حرام می دانند و در مسیحیت چنین مسایلی پیش بینی نشده بهتر است به مسیحیت روی آورد چرا که معتقد بود در روسیه بدون خوشگذرانی زندگی ممکن نیست. هیاتی هم که به یونان سفر کرده بود گفتند که شکوهی که در این کشور دیده اند در هیچ جای دیگر نیافته اند و با شور و شوق از این کشور که در آن زمان در اوج بود تعریف می کردند. با این وجود مورخان روسی معتقدند عاملی که سبب شد پادشاه روسها مسیحیت ارتدوکس را برگزیند، ارتباط دائم و روابط روسیه آن زمان با امپراتوری بیزانس بود. به گفته آنها، مسیحیت با روحیه روسها و مجموعه تصورات فرهنگی و اصول اخلاقی و سنت های این ملت سازگاری بیشتری داشت. در همین حال برخی مورخان نقش یک زن را در انتخاب ولادیمیر و گرایش او به مسیحیت تاثیر گذار می دانند. ایگور دانیلوفسکی از جمله این مورخان است. وی گفت که در سال 987 ولادیمیر شهر کورسون (خرسونوس کنونی) یونانی را که در جنوب غربی شبه جزیره کریمه قرار داشت، تصرف کرد. ولادیمیر وعده داد در صورتی که امپراتور بیزانس «آنا» خواهر خود را به وی دهد شهر کورسون را به یونانی ها پس خواهد داد. پادشاه روس معتقد بود که این ازدواج باعث افزایش اعتبار و ارتقاء جایگاه وی تا اندازه امپراتوری بیزانس خواهد شد. دانیلوفسکی ادامه داده است: اما آنا که مسیحی بود با این ازدواج مخالفت کرد و گفت تا زمانی که ولادیمیر بت پرست است هرگز با او وصلت نمی کند و او باید یک دین آسمانی برگزیند.
خرافات هم در خصوص نحوه گرویدن ولادیمیر به دین مسیحیت کم نیست، به طوری که برخی از مردم روسیه می گویند: زمانی که آنا خواهر امپراتور بیزانس در مشایعت تعدادی از روحانیون به روسیه به شهر کورسون در کریمه می آید، ولادیمیر نابینا می شود، آنا به ولادیمیر پیشنهاد می دهد برای شفا یافتن غسل کند و پادشاه پس از اینکه مسیحیت را می پذیرد و غسل تعمید می کند، بینایی خود را دوباره به دست می آورد. «ایگور دانیلوفسکی» دیگر مورخ روس گفته است ولادیمیر پادشاه روسها پس از اینکه مسیحیت را پذیرفت دوباره شفا یافت و همراه با آن شروع به رشد روحانی و اخلاقی کرد. بسیاری از مورخان بر این باورند که روسیه با پذیرفتن مسیحیت استقلال یافت و کنیاز ولادیمیر آگاهانه این مسیر را انتخاب کرد.
به عقیده آنها، کنیاز ولادیمیر به همراه مسیحیت ارتدوکس، آزادی و استقلال از دیگر امپراتوری ها را برگزدید بنابراین این مساله نقطه عطفی در تاریخ ملت روس برای رسیدن به یک امپراتوری بزرگ با عنوان روسیه تزاری شد که رهبران آن از درون کلیسا بر مردم حکم می کردند و دستورات آنان حکم دستور خداوند را برای مردم داشت و کشته شدن در جنگ‌های تزاری شهادت در راه خدا بود.پادشاه روس پس از پذیرفتن مسیحیت سیاست غرب را رد کرد زیرا به عقیده وی امپراتوری رم می خواست از طریق کلیسای کاتولیک، روسیه را زیر پوشش خود قرار دهد. در مقابل امپراتوری روم شرقی یا بیزانس با وجودی که کشوری قدرتمند بود اما هیچ تمایلی برای تسلط مذهبی و سیاسی بر روسیه نشان نمی داد و به همین دلیل کنیاز ولادیمیر از آن بیشتر استقبال کرد و اینگونه شد که روسها مسیحی ارتدوکس شدند. ایگور دانیلوفسکی مورخ روس می گوید انتخاب مسیحیت ارتدوکس، روسیه را قاطعانه از غرب دور کرد.
وی معتقد است که به همراه مسیحیت فرهنگ کتاب خوانی به روسیه آمد و این دستاورد بزرگی بود که ملت روس را در میدان فرهنگی کشورهای مسیحی قرار داد و کشور بطور تصورناپذیری در مسیر رشد و توسعه و پیشرفت قرار گرفت. مسیحیت ارتدوکس باعث تغییر جغرافیایی مرزهای روسیه شد و پس از پذیرش این مذهب، روسیه در بین ملت های همجوار مسیحی به عنوان سرزمینی که از طرف خدا برای نجات (ارتدوکس‌ها) تعیین شده شناخته شد و قلمرو آن به تدریج گسترش یافت.
ولادیمیر و اختلاف نظر میان اوکراینی‌ها و روسها
همزمان با روس ها، اوکراینی ها هم مراسم مسیحی شدن خود را در شهرهای مختلف این کشور جشن می گیرند با این تفاوت که هر کدام حق را به خود می دهند و معتقدند که دیگری به دنبال دزدیدن فرهنگشان است. از اولین روزهای مسیحی شدن روس ها تا امروز که بیش از یکهزار سال از آن می گذرد، اختلاف تاریخی میان روسیه و اوکراین آغاز شد چرا که ولادیمیر سویاتوسلاویچ پادشاه روسها در سال 978 میلادی بر تخت سلطنت در کی‌یف پایتخت امروزی اوکراین نشست و در سال 1015 میلادی مسیحیت را پذیرفت و آن را دین رسمی روسیه کرد. در آن زمان روسیه به صورت کنونی که پهناورترین کشور جهان است نبود و از چند منطقه در بخش اروپایی این کشور تشکیل می شد که هر کدام پادشاهی مستقلی داشتند و مرکز سلطنت روسها در اوکراین بود.
کی یف (پایتخت کنونی اوکراین) در آن زمان پادشاهی کوچکی بود که چند پادشاهی دیگر روسها ازجمله پادشاهی نووگراد در همسایگی آن قرار داشت. روسها و اوکراینی ها به عنوان دو ملت اسلاو تا امروز نتوانسته اند اختلافات عمیق خود را حل کنند و انگلیس هم با حمایت از اوکراین بر گرمای اختلافات می‌دمد. روس ها معتقدند اگر چه تاریخ دو کشور در طول یکهزار سال اخیر فراز و نشیب هایی داشته و زمانی کی‌یف محور تصمیم گیری قرار داشته اما حداقل در سه قرن اخیر اوکراین بخشی از قلمرو امپراتوری روسیه بوده است و مقامات روسیه از مسکو یا سن پترزبورگ کشوری که اوکراین هم جزو ان بوده را رهبری می کردند. یکی از اختلافات بزرگ دو کشور رهبریت کلیسای ارتدوکس است، در حالی که بخش عمده جامعه کلیسایی اوکراین توسط کلیسای ارتدوکس روس به رهبری پاتریارک کریل اداره می شود کی یف درصدد ایجاد کلیسای مستقل است تا وابستگی خود را به روسیه به حداقل برساند. در ضلع جنوب غربی کاخ کرملین و در کنار مسیر ویژه ورود مقامات به کاخ، مجسمه 17 متری ولادیمیر مقدس بربالای یک تپه به چشم می خورد که در یک دست صلیب رومی و در دست دیگر شمشیر دارد. برخی از روسها معتقدند این مجسمه حاوی این پیام است که یا مسیحی می‌شوید یا با شمشیر پادشاه روبرو خواهید شد.
رئیس جمهوری روسیه چند سال پیش در هنگام رونمایی از این مجسمه پراز حواشی گفته بود که شاه ولادیمیر برای همیشه به عنوان رهبری که سرزمین های روسیه را متحد کرد در یادها می ماند در مقابل اوکراینی ها با آمدن به خیابان به اینکه روسیه مجسمه شاه آنان را در مقابل کرملین نصب کرده و آن را شاه روسیه می‌خواند، اعتراض کردند اما در نهایت رهبران اوکراین مسیر دیگری را برای مقابله با روسیه برگزیدند آن هم ترویج و بها دادن به مسیحیت کاتولیک که در اوکراین در اقلیت قرار دارد.
در هر حال، امروز در شرایطی روسها سالروز مسیحی شدن خود را جشن میگیرند که از میان جمعیت ۱۴۵ میلیونی روسیه، حدود ۲۵ میلیون نفر مسلمان هستند و مردم سایر ادیان نیز در این کشور به زندگی مشغولند.
مذهب در زمان انقلاب روسیه
اتحاد جماهیر شوروی اولین دولتی شد که یکی از اهداف ایدئولوژی رسمی خود حذف دین موجود، و جلوگیری از استقرار باورهای مذهبی در آینده با هدف ایجاد بی خدایی حکومتی بود.دولت کمونیستی مذاهب مبتنی بر منافع دولتی را هدف قرار داد، و در حالی که اکثر ادیان سازمان‌یافته هرگز غیرقانونی نشدند، اموال مذهبی مصادره شد، مؤمنان مورد آزار و اذیت قرار گرفتند، و دین مورد تمسخر قرار گرفت در حالی که بی خدایی در مدارس تبلیغ می‌شد.در سال ۱۹۲۵، دولت برای تشدید آزار و شکنجه، اتحادیه بی خدایان مبارز را تأسیس کرد. اکثریت قریب به اتفاق مردم در امپراتوری روسیه، در زمان انقلاب، معتقدان مذهبی بودند، در حالی که کمونیست‌ها هدفشان شکستن قدرت همه نهادهای مذهبی و در نهایت جایگزینی باورهای دینی با ناخداباوری بودند. «علم» در رسانه‌ها و نوشته‌های دانشگاهی با «خرافات دینی» مقابله می‌کرد. مذاهب اصلی روسیه پیش از انقلاب در تمام دوره شوروی پابرجا بودند، اما آنها فقط در محدوده خاصی تحمل می‌شدند. به‌طور کلی، این بدان معنا بود که مؤمنان برای عبادت در حریم خصوصی و در ساختمان‌های مذهبی مربوطه خود (کلیساها، مساجد، کنیسه‌ها و غیره) آزاد بودند، اما نمایش عمومی دین خارج از این اماکن ممنوع بود. علاوه بر این، نهادهای مذهبی اجازه نداشتند نظرات خود را در هر نوع رسانه جمعی بیان کنند و بسیاری از بناهای مذهبی تخریب یا برای اهداف دیگر مورد استفاده قرار گرفتند. در درازمدت، بی خدایی دولتی نتوانست بسیاری از مردم را تغییر دهد. باور به دین در شوروی به‌طور «مخفیانه و در زیرزمین» تقویت شد و برای کمک به مبارزه با جنگ جهانی دوم احیا شد. دین پس از سقوط کمونیسم دوباره شکوفا شد.
مسیحیان به فرقه‌های مختلفی تعلق داشتند: ارتدکس شرقی (که بیشترین تعداد پیروان را داشتند)، کاتولیک، باپتیست و فرقه‌های مختلف پروتستان. اکثریت مسلمانان اتحاد جماهیر شوروی سنی بودند، به استثنای جمهوری آذربایجان که اکثریت آن شیعه بودند. یهودیت نیز پیروان بسیاری داشت. سایر ادیان که توسط تعداد کمی از ایمانداران انجام می‌شد، شامل بودیسم و شمن باوری بود.
افزایش جمعیت مسلمانان پس از فروپاشی شوروی
به هنگام فروپاشی در سال ۱۹۹۱ وپس از جدایی ۱۵ کشور از هسته مرکزی، جمعیت باقیمانده در قلمرو روسیه کنونی بالغ بر ۱۵۶ میلیون نفر بود که با پذیرش ۸ میلیون نفر مهاجر که اغلب از روس تبارهای مقیم کشورهای مشترک المنافع بودند، جمعیت فدراسیون روسیه به ۱۶۴ میلیون نفر رسید. در آن هنگام مسلمانان تقریبا ۱۳ میلیون نفر بودند. اما روسیه تا سال ۲۰۱۲ میلادی با ۶/۵ رشد منفی جمعیت روبرو بود و جمعیت ۱۶۴ میلیونی به ۱۴۳ میلیون نفر کاهش یافته و در عین حال جمعیت مسلمانان به ۳۰ میلیون نفر نزدیک شده است، تلاش های دولت و اعمال سیاستهای تشویقی کمتر موثر بوده است. سال ۲۰۱۲ اولین سالی بود که سیاست های دولتی در این خصوص به بار نشست و کاهش جمعیت به حداقل رسید. در ابتدای فرو پاشی جمعیت مسلمانان نیز ۱۳ میلیون بود اما اکنون این جمعیت به ۳۰ میلیون نفر افزایش یافته است . افزایش جمعیت مسلمانان در حالی اتفاق افتاده است که جمعیت کل کشور در حال کاهش است . برآورد ها و پیش بینی های کنونی برخی از مراکز اجتماعی حاکی از آن است که اگر این روند ادامه یابد تا سال ۲۰۵۰ میلادی جمعیت مسلمانان از جمعیت مسیحیان نیز بیشتر خواهد شد.
مجموعه روسیار با استقرار در 23 شهر از روسیه، پشتیبان کامل فنی و حقوقی شما در روسیه
جهت اخذ ویزا اقامت و یا تحصیل در روسیه با ما تماس بگیرید. 28428987-021
روسیار، یارِ با وفای شما در روسیه